Opis Samolotu

Jak-23 został zaprojektowany jako prosty i lekki myśliwiec odrzutowy o dużej manewrowości z inicjatywy Aleksandra Jakowlewa, w jego biurze konstrukcyjnym. Był on rozwinięciem koncepcji wcześniejszych myśliwców Jak-15 i Jak-17; powtarzając ich nieortodoksyjny redanowy układ konstrukcyjny, z silnikiem odrzutowym w nosie kadłuba i dyszą wylotową pod kadłubem, lecz jego konstrukcja była całkowicie nowa. Napęd Jaka-23 stanowił brytyjski silnik turboodrzutowy Rolls-Royce Derwent V, skopiowany w ZSRR jako Klimow RD-500. Proste skrzydła o profilu laminarnym były zapożyczone z wcześniejszej konstrukcji Jak-19, zbudowanej w konwencjonalnym układzie z silnikiem w tylnej części kadłuba.



Prototyp Jak-23 został oblatany 8 lipca 1947 (pilot Michaił Iwanow, niektóre źródła mówią o 17 czerwca). Od listopada 1947 do marca 1948 przeszedł próby państwowe. Samolot oceniono jako wysoce manewrowy, dysponujący dużym przyspieszeniem i prędkością wznoszenia oraz dobrymi charakterystykami startu i lądowania, dzięki lekkiej konstrukcji, dającej przy mocnym silniku wysoki stosunek ciągu do masy. Był on szybszy od wcześniejszych myśliwców Jakowlewa i od MiG-9 (podczas prób uzyskał 932 km/h). Samolot mógł bazować z lotnisk gruntowych. Wadami była słaba stabilizacja podłużna w locie z maksymalnymi prędkościami (ok. 0,86 Ma), podnoszenie nosa samolotu przy gwałtownym zwiększaniu ciągu (wynikające z odchylenia osi silnika w dół) oraz brak hamulców aerodynamicznych. Brak hermetyzowanej kabiny ograniczał jego praktyczne zastosowanie na większych wysokościach. 14 lipca 1948 drugi prototyp uległ katastrofie (prawdopodobnie spowodowanej kolizją), w której zginął oblatywacz Michaił Iwanow. Mimo wdrożenia w tym samym czasie produkcji myśliwców nowej generacji ze skośnymi skrzydłami (MiG-15 i Ła-15), Jak-23 również został zaakceptowany do produkcji seryjnej, jako lekki myśliwiec do walki na mniejszych wysokościach. Wygrał przy tym w konkurencji z przewidzianym jako podstawowy projekt Jakowlewa myśliwcem Jak-25 (pierwszym o tej nazwie), o klasycznym układzie konstrukcyjnym, z silnikiem odrzutowym RD-500 w tylnej części kadłuba i prostymi skrzydłami, mimo jego lepszych osiągów.




Z uwagi na opóźnienia z silnikami, pierwsze samoloty seryjne Jak-23 zbudowano w fabryce nr 31 w Tbilisi dopiero w październiku 1949. Ponieważ jednak Jak-23 nieporównanie ustępował nowym myśliwcom ze skośnymi skrzydłami, produkcję wstrzymano w 1950 po zbudowaniu 310 samolotów.

Oprócz myśliwca opracowano w 1949 dwumiejscowy samolot szkolno-treningowy Jak-23UTI (lub UTI Jak-23), z drugą kabiną zabudowaną przed dotychczasową kabiną, osłoniętą wspólną osłoną. W ostatecznej wersji kadłub był przedłużony o 20 cm, a druga kabina - instruktora miała nieco podwyższoną wypukłą osłonę. Uzbrojenie stanowił jeden wkm 12,7 mm UB. Publikacje są rozbieżne na temat, czy zbudowano małą serię tych samolotów, czy też nie wyszedł on poza stadium prototypu w związku z zakończeniem produkcji Jaka-23 (według nowszych rosyjskich źródeł, pozostał jedynie prototypem).

Oprócz ZSRR, prototyp samolotu szkolno-treningowego Jak-23DC opracowała w 1956 Rumunia. Miał on dodatkową kabinę instruktora zamontowaną za dotychczasową, w miejscu zbiornika paliwa, nie posiadał uzbrojenia. Nie był budowany w większej ilości.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Jak-23